تصور کنید که دارید از راننده تاکسی می‌پرسید که آیا شما را به مرکز خریدی که پیج کیلومتر با شما فاصله دارد می‌رساند یا نه و او با تکان‌دادن سر و با لحنی بسیار سرد و آرام موافقت خودش را اعلام می‌کند.
حالا تصور کنید که همین سوال را از راننده تاکسی که پشت راننده تاکسی اولی ایستاده است می‌پرسید و او با کمی بالا و پایین‌بردن صدایش و با لحنی شاد، دوستانه و آهنگین جواب شما را می‌دهد؛ در این صورت شما سوار کدام تاکسی خواهیدشد؟
شاید برای عده‌ی زیادی فرقی نکند که سوار کدام یکی از آن تاکسی‌ها می‌شوند و بیشتر، رسیدن به مقصد برایشان مهم باشد. اما کسانی که تاکسی دوم را انتخاب می‌کنند، شاید به این خاطر است که لحن راننده تاکسی احساس بهتر و خوشایندتری را به آن‌ها القا می‌کند و حتی ممکن است که راننده تاکسی، فرد مودب‌تر و دلپذیرتری به نظرشان برسد.
این آهنگ، زیر و بمی صدا یا افت و خیز لحن و صدا هنگام صحبت کردن، در انگلیسی intonation نام دارد. به همین دلیل است که هنگام آموزش زبان انگلیسی تنها نباید کلماتی که باید بگویید را بلد شوید، بلکه باید نحوه گفتن آن کلمات و جملات را نیز یاد بگیرید.
در این سری از مقالات سایت آکادمی روان با ما همراه باشید تا قوانین افت و خیزصدا (intonation)، کاربرد، نکات ضروری و راه‌های تقویت آن در زبان انگلیسی را باهم بررسی کنیم.
Intonation چیست؟
Intonation در فارسی به افت و خیز صدا یا زیر و بمی صدا ترجمه می‌شود و یکی از ویژگی‌ها و مشخصه تلفظ (pronunciation) و فونتیک در انگلیسی است.
مشخصه‌های دیگر مبحث تلفظ در انگلیسی شامل stress کلمات (که همان تلفظ کردن قسمتی از کلمه با تاکید بیشتر است)، rhythm (ریتم)، connected speech (الفاظ بهم وصل‌شده) و accent (لهجه اِمریکن و بریتیش) است که از بین همه‌ی این‌ها intonation بیشتر در مورد چگونگی گفتن یک چیزی است و نه صرفا چه چیزی گفتن .
Intonation اساسا استفاده از تغییر تُن‌صدا (pitch) برای متمایزکردن کلمات و دستورهای گرامری است.
Intonation سبب تغییرمعنا می‌شود
استفاده نادرست از intonation می‌تواند معنای کلمات شما را تغییردهد. به صدای خود به عنوان یک آلت موسیقی فکر کنید. هنگام صحبت‌کردن صدای شما مرتب بالا و پایین یا ممکن است نازک یا کلفت شود.
حتی گاهی‌اوقات برای تاکید روی بخشی از صحبتتان، آن قسمت را با لحن و تن صدای بالاتری می‌گویید یا برعکس هنگامی که آن کلمه یا بخشی از صحبتتان زیاد مهم نیست و به آن اهمیتی نمی‌دهید از لحن و تن صدای پایین‌تری استفاده می‌کنید.
به عنوان مثال کلمه ساده really (به معنی واقعا و به راستی) می‌تواند معناهای متفاوتی بسته به نوع تلفظش توسط شما و تن صدای شما داشته‌‌باشد.
اگر با تن صدای بلند و صعودی (rising intonation) تلفظ کنید نشان‌دهنده این است که سورپرایز شده‌اید و اگر با تن و لحن پایین و نزولی (falling intonation) تلفظ کنید به معنی است که نمی‌توانید موضوعی را باور کنید یا اصلا به آن اعتقادی ندارید.
مطلب مفید: موثرترین تکنیک‌ها برای تقویت لهجه زبان انگلیسی
و از طرفی دیگر اگرهنگام تلفظ کلمه really اصلا تغییری درلحن و صدای خود ایجاد نکنید می‌تواند طعنه‌آمیز (sarcastic) به نظر برسد.
بیایید باهم تمرین کنیم! الان تصورکنید که دوستتان خبر برنده‌شدن خود در لاتاری را به شما می‌دهد، در این حالت هرگونه که کلمه‌ی really را بگویید و تلفظ کنید، اینکه شما نسبت به این موضوع چه فکر می‌کنید و چه احساسی دارید را به دوستتان نشان می‌دهد. (حتی ممکن است با همین موضوع ساده دوستتان تصمیم بگیرد تا جایزه‌اش را با شما نصف کند.)
این موضوع نشان می‌دهد که چرا با وجود استفاده درست از کلمات و گرامر، گاهی‌اوقات افراد (بخصوص افراد بومی انگلیسی زبان) متوجه صحبت ما نمی‌شوند یا حتی دچار سوتفاهم می‌شوند.
مطلب مرتبط:لیست 50 کلمه متشابه و هم‌آوا در انگلیسی
انواع intonation و گرامر
قوانین مخصوص به «افت و خیز صدا» یا «زیر و بم صدا» را می‌توان به چهاردسته تقسیم کرد.
- Falling intonation (زیر و بم صدا رو به پایین است یعنی صوت صدا رو به کم است.)
- Rising intonation (صوت صدا رو به بالا است.)
- Falling-rising intonation (با صوت صدای پایین شروع و با صوت صدا بالا تمام می‌شود.)
- Rising-falling intonation (با صوت صدا بالا شروع و با صوت صدا پایین تمام می‌شود.)
Falling intonation
در موارد زیر باید از صوت صدا رو به پایین استفاده کنیم:
- در جملات دستوری (statements)
Mom wants to buy that ↘bag.
We should keep ↘going.
از دست ندهید: آموزش جامع و رایگان گرامر زبان انگلیسی
- در جملات امری (commands / imperatives)
Show me the way to the ↘station.
Take your shoes ↘off.
مطلب مفید: گرامر جملات امری (imperatives)
- در سوالات با کلمات پرسشی (WH questions)
Where do you come ↘from?
Whose book is ↘this?
از دست ندهید: ساختار wh question در انگلیسی
- در tag questions (به شرط آنکه دنبال تایید و تاکید موضوعی باشیم)
He thinks he is so smart, doesn’t ↘he?
She is the one you told me about, isn’t ↘she?
- در جملات تعجبی و احساسی (exclamations)
What a beautiful ↘performance!
How nice of ↘you!
مطالعه کنید: 7 کاربرد مهم علامت تعجب در انگلیسی (!)
Rising intonation
- در جملات سوالی بله یا نه (yes/No questions)
Do you like your new ↗shirt?
Will she ↗agree?
May I borrow your ↗book?
- در tag questions (به شرط آنکه در مورد چیزی نامطمئن باشیم)
you’re new here, aren’t ↗you?
He prefers the beach, doesn’t ↗he?
The rules were changed, weren’t ↗they?
از دست ندهید: سوالات کوتاه انگلیسی tag questions چیست؟
Rising- falling intonation
- هنگام لیست کردن کلمات (به این صورت که همه‌ی کلمات به جز کلمه‌ی آخر با صدا و تن صدا بالا و کلمه آخر با تن صدا رو به پایین خوانده‌می‌شوند.)
She bought some ↗bread, ↗meat, ↗pasta, and ↘apples.
This bag comes in colors of ↗white, ↗gray, ↗black, and ↘yellow.
- هنگام صحبت کردن در مورد گزینه منتخب یا مورد پسند
Is Jane coming ↗today or ↘tomorrow?
Would you like ↗tea or ↘coffee?
مطلب مرتبط: کاربرد would در گرامر زبان انگلیسی
- در جملات شرطی (conditional sentences)
If you have any ↗questions, send me a ↘message.
Unless she ↗asks, I’ll stay ↘silent.
Falling- rising intonation
- Falling- rising intonation گاهی‌اوقات برای تلفظ یک کلمه استفاده می‌شود، مخصوصا زمانی که گوینده در مورد جواب و سوال مطمئن نیست یا نسبت به موضوعی تمایل ندارد. (به این صورت که قسمتی از کلمه را با تن بالا و قسمتی را با تن صدا رو به پایین تلفظ می‌کند.)
Should we ↘re↗port this incident?
Would he ↘su↗pport the team?
Do you think it is ↘po↗ssible?
راه‌های تقویت و تمرین intonation در انگلیسی
اولین قدم برای تمرین و بهترشدن توانایی‌مان در بیان‌کردن جملات و کلمات با زیر و بم صدای مناسب، آگاه شدن از آن است. پس قبل از آنکه کاری انجام دهید، ابتدا هنگام صحبت‌کردن به زبان انگلیسی صدای خود را ضبط کنید. می‌توانید یک پاراگراف که دارای انواع جملات (دستوری، سوالی یا امری) است را انتخاب کنید و آن را بخوانید.
مطالعه کنید: حروف صدادار انگلیسی
حالا که صدای ضبط شده خود را دارید کارتان راحت است! به آن گوش دهید و روی قسمت‌هایی که فکر می‌کنید از لحاظ زیر یا بمی صدا مشکل دارد کار کنید. آیا صدایتان بیش‌ازحد یکنواخت است؟ آیا تغییر تن صدایتان طبیعی به نظر می‌رسد؟ آیا صدایتان شبیه یک فرد انگلیسی‌زبان بومی (native) به نظر می‌رسد؟
موارد زیر به شما کمک می‌کنند intonation را بهتر و حرفه‌ای‌تر تمرین کنید.
- همراه با یک ویدیو یا آهنگ بخوانید. (Shadow read with a video or song)
کلمه shadow reading به زمانی گفته می‌شود که هنگام دیدن یک فیلم یا گوشدادن به موسیقی، سعی کنید همراه با شخصیت اصلی دیالوگ‌ها را عینا تکرارکنید یا همراه با خواننده، متن اهنگ را بخوانید.
پس هرچه سریع‌تر اهنگ و فیلم موردعلاقه خودتان را انتخاب کنید، زیرنویس انگلیسی (English subtitle) و متن آهنگ (lyrics) را آماده و همراه با بازیگر، خواننده یا گوینده تکرار کنید.
مطلب مفید: بهترین آهنگ انگلیسی برای تقویت زبان
سعی کنید دقیقا همانطور که آن‌ها جملات و کلمات را می‌گویند تکرار کنید. آنقدر تکرار کنید که دیگر نیاز به نگاه‌کردن به متن نداشته‌باشید. (از تکرارکردن زیاد نترسید، گاهی‌اوقات نیاز است آن قسمت را ساعت‌ها یا روزها مرور و تکرار کنید.)
- متن خود را نشانه‌گذاری کنید.
تقلب کنید! روی کلماتی که باید با تن بالا یا پایین خوانده شوند، نشانه بگذارید. می‌توانید ازعلامت ↗ برای کلماتی که باید با لحن و تن صدا بلند خوانده شوند و ازعلامت ↘ برای کلماتی که باید با لحن و تن صدا پایین خوانده شوند استفاده کنید.
- اغراق کنید.
Intonation را با اغراق کردن تمرین کنید؛ به این صورت که اگر کلمه ای باید با تن صدای بالا خوانده شود، بیش ازصدای خود را بالا ببرید. درست است که در مکالمه هیچ‌گاه به این صورت صحبت نمی‌کنید ولی راه خوبی برای تمرین کردن این مبحث است.
- از نرم‌افزارهای مخصوص چک کردن صدا استفاده کنید.
می‌توانید از نرم‌افزارهایی که نُت و زیر و بم صدای شما را نشان می‌دهند (pitch detector) استفاده کنید.
مطلب مرتبط: برنامه Replika هوش مصنوعی که با شما انگلیسی صحبت می‌کند!
- صداهای با تن بالا و پایین مختلف (different intonations) را امتحان کنید.
یک جمله را انتخاب و آن را به روش‌ها و حالات (عصبانی، خوشحال، شوک‌زده، ناراحت و…) مختلف بخوانید. تن صدای خود را بالا و پایین کنید یا هر دفعه کلمات متفاوتی را با تاکید بیشتر بیان کنید. یادتان نرود که حتما صدای خود را ضبط کنید تا به آن گوش دهید و مشکلات خود را برطرف کنید.
7 مورد درانگلیسی که رعایت intonation مهم است
به یاد داشته‌باشید که همیشه راه‌های دیگری هم با استفاده از صدا و هم‌چنین زیر و بم صدایتان هستند که باعث عوض شدن معنای کلمات و جملات شما می‌شوند.
به عنوان مثال ریتم و سرعت صحبت کردنتان و حتی کلماتی که با تاکید بیشتر نیز در جمله بیان می‌کنید هم می‌توانند معنای آن کلمه یا جمله را تغییر دهند.
در اینجا 7 مورد از مواقعی را برایتان لیست کرده‌ایم که رعایت همه‌ی نکات گفته شده در بالا بخصوص رعایت intonation در آن‌ها مهم است و نقش به‌سزایی در رساندن معنای اصلی به مخاطب یا خواننده دارد.
- هنگام سوال پرسیدن
بسته به نوع سوال باید از انواع intonation استفاده کنید؛ برای yes/No question و tag questions ها (به شرطی که در مورد چیزی مطمئن نباشیم) از rising intonation و در بیشترسوال‌های دیگر از falling intonation استفاده می‌شود.
هم‌چنین حتما سعی کنید تا لحنتان به صورت سوالی باشد و نه به صورت جمله خبری.
Why are you going to school tomorrow?
He doesn’t like cheese, does he?
مطالعه کنید: گرامر جملات سوالی «بله – خیر» در انگلیسی
- هنگام بیان‌کردن جملات خبری
اصولا هنگام بیان‌کردن جملات خبری (جملاتی که درآن درمورد یک موضوع اطلاعاتی می‌دهیم یا واقعیتی را بیان می‌کنیم) باید از falling intonation استفاده کنیم. مانند جمله زیر:
“I’ve been playing the violin for seven years.”
از دست ندهید: تمام تفاوت‌های لهجه بریتیش و اِمریکن
- هنگام لیست‌کردن موارد
وقتی دارید در مورد لیستی از موارد صحبت کنید، باید برای همه‌ی کلمات داخل لیست به جز کلمه‌ی آخر از rising intonation و برای کلمه‌ی آخر باید از falling intonation استفاده کنید. مانند جمله زیر:
I have chocolate, strawberry and pistachio ice cream.
- هنگام بیان‌کردن احساسات
برای بیان‌کردن احساسات خود از قبیل خوشحالی (happiness)، هیجان (excitement)، ترس (fright) و دلخوری (annoyance) از rising intonation استفاده کنید؛ مانند جمله زیر:
I can’t ↗believe he gave you a ride home.
اما برای بیان احساساتی از قبیل بی‌حوصلگی (boredom)، استهزا و طعنه (sarcasm) و بی‌علاقگی نسبت به چیزی (disinterest) از falling intonation استفاده کنید؛ مانند جمله زیر که طعنه‌آمیز به شخصی می‌گویید درصورتی که واقعا آن منظور را ندارید.
I am so excited for you.
از دست ندهید: لغات و عبارات مربوط به بیان احساسات در انگلیسی
- هنگام تاکیدکردن بر اهمیت چیزی
برای نشان دادن اهمیت و ارزش چیزی می‌توانید آن کلمه درجمله را با rising intonation بخوانید و تلفظ کنید.
به عنوان مثال به دو جمله زیر دقت کنید؛ در یکی از آن‌ها بر کلمه red تاکید شده که می‌تواند این معنی را برساند که در بین رنگ‌های مختلف، رنگ قرمز بیشتر موردنظر است.
و در جمله‌ی دیگر بر کلمه‌ی scarf تاکید شده که می‌تواند این معنی را برساند که در بین لباس و موارد پوشیدنی، scarf بیشتر موردنظر است.
I hope you got the red scarf.
I hope you got the red scarf.
- هنگام بیان‌کردن تضاد بین دوچیز یا بیش از دو چیز
برای بیان‌کردن و نشان‌دادن تضاد و تفاوت بین دو چیز از rising intonation استفاده کرده و آن کلمات را نسبت به کلمات دیگر در جمله محکم‌تر ادا کنید.
I thought he liked dogs but actually likes cats.
مطلب مفید: 300 اسم پرکاربرد در زبان انگلیسی
- هنگام استفاده از tag questions
زمانی که دارید از tag question ها استفاده می‌کنید دقت کنید که آن سوال را به چه دلیل بیان کرده‌اید؛ اگر سوالتان بیشتر جنبه‌ی اطمینان حاصل کردن از درستی یک چیز باشد یا خواسته باشید نظرکسی را درباره موضوعی بدانید، باید از rising intonation استفاده کنید.
it’s a beautiful day, isn’t it?
نتیجه‌گیری
از اینکه تا آخر این مقاله با ما همراه بودید از شما ممنونیم و امیدواریم این اطلاعات برایتان مفید بوده باشد. به یاد داشته باشید که اُفت و خیز صدا یا همان intonation می‌تواند یک نظر مثبت را به یک نظر طعنه‌آمیز، یا یک جمله‌ی خبری را به یک سوال تبدیل کند؛ درنتیجه به حالت و لحنی که صحبت می‌کنید دقت کنید تا مخاطبتان بهتر و بیشتر منظورتان را متوجه شود.
منابع:
the rules of intonation in English: what you need to know!
intonation for English learners: When to change it and How to learn it
برای ثبت‌نام کامل‌ترین دوره آموزش زبان انگلیسی، کلیک کنید. 
2 پاسخ
سلام با تشکر از مطلب خوبتون کجا می‌تونم به طور کامل قواعد آوایی انگلیسی رو یاد بگیریم؟ آیا در دوره های شما تدریس شده؟
درود بر شما. در دوره فونتیک پلاس میتونید به طور کامل با آواشناسی انگلیسی اشنا بشید و تلفظتون رو تقویت کنید.
https://www.ravaan.co/phonetic-plus/