گرامر مجهول در زبان فرانسوی در بخش مباحث سطوح A2 و B1 قرار دارد. در حالت عادی ما عموما از جملات معلوم استفاده میکنیم، یعنی همان جملاتی که با فاعل شروع میشوند؛
اما گاهی اوقات مفعول ما نقش مهمتری دارد و نیاز داریم که آن را برجسته کنیم یا در مواردیست که ذکر فاعل آنچنان اهمیتی ندارد یا حتی نامشخص یا قابل حذف است، در این صورت باید از حالت مجهول استفاده کنیم.
در این مقاله از آکادمی روان، تبدیل چگونگی یک جمله معلوم به مجهول را بهطور کامل توضیح داده، انواع مثالها در زمانهای مختلف و همچنین افعالی که مجهولساز هستند را به شما آموزش خواهیم داد.
مجهول در فرانسوی | Le passif en francais
خوشبختانه مبحثی که امروز بر روی آن مطالعه خواهیم داشت در زبان فارسی هم وجود دارد. در زبان فرانسوی به حالت معلوم la voix active و به حالت مجهول la voix passive میگوییم.
برای ساخت یک جملهای که حالت مجهول داشته باشد، ابتدا نیاز به صرف فعل کمکی auxilliaire être و سپس اسم مفعولِ participe passé فعل اصلی داریم.
- نکته اول : ما نمیتوانیم هر فعلی را به حالت مجهول تبدیل کنیم، مثلا افعالی که فعل کمکی être دارند مانند .aller, sortir, etc مجهول نمیشوند و بالعکس افعال با فعل کمکی avoir را میتوان بهراحتی از حالت معلوم به مجهول تبدیل کرد.
- نکته دوم : تمام افعال دوضمیره (چون به خود عمل فاعل برمیگردند) مجهول هستند.
- نکته سوم : حالت مجهول را تنها با افعال transitif direct یعنی افعالی که دارای مفعول مستقیم یا همان complément d’objet direct هستتند، انجام میدهیم.
- نکته چهارم : بنابراین، طبق نکته قبلی، حالت مجهول تنها برای افعالی استفاده میشود که حرف اضافه préposition ندارند.
- نکته پنجم : دانستن صرف فعل être در ارتباط با حالت مجهول به تمام زمانها الزامیست.
- نکته ششم : در جمله مجهول، فعل کمکی être به همان زمانی صرف میشود که فعل اصلی در جمله معلوم بوده است.
- نکته هفتم : بایستی که اسم مفعول participe passé را در حالت مجهول با فاعل جمله از نظر جنس و شمار تطابق دهیم.
Par exemple :
la voix passive حالت مجهول |
la voix active حالت معلوم |
Masculin Singulier : Mon vélo est réparé par mon père. دوچرخهام توسط پدرم تعمیر میشود. |
Masculin Singulier : Mon père répare mon vélo. پدرم دوچرخهام را تعمیر میکند. |
Féminin Singulier : Notre voiture est réparée par mon père. ماشینمان توسط پدرم تعمیر میشود. |
Feminin Singulier : Mon père répare notre voiture. پدرم ماشینمان را تعمیر میکند. |
Masculin Pluriel : Les champs ont été brûlés par le feu. کشتزارها توسط آتش سوزانده شدند. |
Masculin Pluriel : Le feu a brûlé les champs. آتش کشتزارها را سوزاند. |
Féminin Pluriel : Les mains ont été brûlées par le feu. دستانم توسط آتش سوزانده شدند. |
Féminin Pluriel : Le feu a brûlé les mains. آتش دستانم را سوزاند. |
مطلب کاربردی: منفی کردن جملات در زبان فرانسه
- دو مثال اول به زمان حال présent و دو مثال دوم به زمان گذشته مرکب passe composé که اگر دقت کنید هم از نظر زمان و هم جنس شمار تطابق یافتهاند؛ برای درک بیشتر بهتر است تا اجزای جملهها را با هم بررسی کنیم:
Mon père répare mon vélo. ➡️ Mon vélo est réparé par mon père.
- مفعول یا همان COD در جمله معلوم mon vélo است، پس در جمله مجهول در نقش فاعل sujet درمیآید.
- فعل اصلی réparer به زمان حال présent صرف شده، پس باید être را در جمله مجهول به زمان حال بنویسیم.
- فاعل sujet در جمله معلوم mon père است، اما در جمله مجهول به complément d’agent تبدیل شده و در آخرین جز جمله قرار میگیرد.
- حرف اضافه par به معنی “توسط (کسی یا چیزی)” جزء اصلی جمله مجهول به حساب میآید و نباید آن را فراموش کنید.
* تمام این قواعد برای باقی مثالها هم به همین صورت هستند تنها با این تفاوت که اسم فاعل participe passé را با توجه به مونث، مذکر بودن یا شمار سوژههای جملات مجهول تطابق دادهایم.
حالت مجهول در تمام زمانها | La voix passive à tous les temps
در این بخش از مقاله به شما نشان خواهیم داد که چگونه میتوانید یک جمله ثابت را در تمام زمانهای موجود در فرانسوی مثال بزنید.
جمله اصلی یا جمله معلوم : La police arrête le voleur.
پلیس، دزد را دستگیر میکند.
Le sens معنی |
La voix passive حالت مجهول |
Le temps زمان |
دزد توسط پلیس دستگیر میشود |
Le voleur est arrêté par la police. |
Présent حال |
دزد توسط پلیس دستگیر شد |
Le voleur a été arrêté par la police. |
Passé composé گذشته مرکب |
دزد توسط پلیس دستگیر (داشت) دستگیر میشد |
Le voleur était arrêté par la police. |
Imparfait گذشته استمراری |
دزد توسط پلیس دستگیر شده بود |
Le voleur avait été arrêté par la police. |
Plus-que-parfait |
دزد توسط پلیس دستگیر شد / شده است |
Le voleur fut arrêté par la police. |
Passé simple گذشته ساده |
به محض اینکه دزد توسط پلیس دستگیر شد، من به سمت کلانتری رفتم |
Dès que lee voleur aura été arrêté par la police, je suis allé au commissariat. |
Passé antérieur گذشته مقدم |
دزد توسط پلیس دستگیر خواهد شد |
Le voleur sera arrêté par la police. |
Future simple آینده ساده |
در روزهای آینده، دزد دستگیر میشود |
Dans les prochains jours, le voleur eut été arrêté par la police. |
Futur antérieur آینده مقدم |
احتمالا دزد توسط پلیس دستگیر میشود | Le voleur serait probablement arrêté par la police. |
Conditionnel présent وجه شرطی حال |
احتمالا دزد توسط پلیس دستگیر شده است | Le voleur aurait probablement été arrêté par la police. |
Conditionnel passé وجه شرطی گذشته |
میبایستی که دزد توسط پلیس دستگیر شود | Il faut que le voleur soit arrêté par la police. |
Subjonctif présent وجه التزامی حال |
میبایستی که دزد توسط پلیس دستگیر شده باشد | Le voleur ait été arrêté par la police. |
Subjonctif passé وجه التزامی گذشته |
از دست ندهید: زمان های آینده در زبان فرانسه
و همچنین مجهول زمانهای آینده نزدیک و گذشته نزدیک را بدین صورت مینویسیم :
Futur proche :
Le voleur va etre arrêté par la police.
دزد توسط پلیس دستگیر میشود. (در آیندهای بسیار نزدیک)
Passé récent :
Le voleur vient d’etre arrêté par la police.
دزد بهتازگی توسط پلیس دستگیر شده است. (در گذشتهای بسیار نزدیک)
حالت مجهول با حرف اضافه de
دو دسته از افعال در زبان فرانسوی هستند که هنگامی که میخواهیم آنها را به حالت مجهول درآوریم باید بهجای حرف اضافه par، از de استفاده کنیم (در معنی و قواعد تغییری ایجاد نمیشود).
1. افعال احساسی sentiment :
Par exemple :
On est très craint des événements futurs. (Être craint de)
ما خیلی از اتفاقات آینده میترسیم.
Dans les temps anciens, les idoles étaient admirés de les ignorants. (Être admiré de)
در قدیم، بتها توسط جاهلان پرستیده میشدند.
Les gens ont été étonnés et terriblement déçus des résultats des éléctions. (Être déçu de)
مردم از نتایج انتخابات متعجب و به شدت ناامید شدند.
2. افعال توصیفی description :
Par exemple :
La terre est entourée de la couche atmosphérique. (Être entouré de)
زمین توسط لایه اتمسفر احاطه شده است.
Le placard de gauche est composé de trois pièces. (Être composé de)
Le cabinet de cuisine de ma grand-mère est rempli de vieux plats. (Être rempli de)
کابینت آشپزخانه مادربزرگم پر از ظروف قدیمی است.
کلیک کنید: وجه شرطی در فرانسه
افعال دو ضمیره در حالت مجهول
برای ساخت یک جمله مجهول که دارای فعل دوضمیره باشد، دیگر نیازی به صرف فعل کمکی être نداریم زیرا خود معانی افعال مجهولساز هستند اما دقت کنید که تنها برای فاعلهای بیجان non-anime این قاعده را به کار میبریم.
لیست بیشترین افعال دوضمیرهای که در این مورد به کار میروند :
Par exemple :
Cette boisson doit se boire chaud.
این نوشیدنی باید گرم نوشیده شود.
Ce type de repas se mange généralement froid.
این مدا غذا معمولا سرد خورده میشود.
En raison de ma voiture était propre, elle s’est vendue rapidement.
Les résultats des examens se donneront en fin de cette semain.
نتایج آزمونها در آخر همین هفته ارائه میشوند.
En raison du beau temps dans cette région, les villas se vendent bien.
به دلیل آبوهوای خوبِ این منطقه، ویلاهایش خیلی خوب فروخته میشوند.
مجهول با ضمیر On impersonnel
ضمیر on هنگامی که impersonnel یعنی غیرشخصیست به این معناست که به کسی برنمیگردد.
Par exemple :
On m’a bousculé. ➡️ j’ai été bosculé.
یکی منو هل داد ⬅️ من هل داده شدم.
Oui, on nous a montré partout avant.
On dit que ce village est plus froid que partout ailleurs.
میگویند که این روستا از همهجا سردتر است.
Oh là là ! On nous a dit qu’il est très avare, mais nous n’y croyions pas.
اوه ! شنیده بودیم که او (مذکر) خیلی خسیس است اما باور نمیکردیم.
On nous a dit que nous étions arrivés en retard et que la cérémonie était terminée depuis longtemps.
به ما گفتند که دیر رسیدیم و مراسم خیلی وقت است که تمام شده است.
مطلب کاربردی: انواع حرف اضافه در زبان فرانسوی
افعال مجهولساز
این بخش از مقاله برای زبانآموزان فرانسوی در سطوح متوسط تا پیشرفته پیشنهاد میشود زیرا استفاده از این موارد و برگردان و درک آن به زبان ما کمی دشوار است.
Faire + infinitif
Oui, elle a fait réparer son vélo. (Son vélo est réparé par le mecanicien)
آره، دوچرخهاش را درست کرد. (دوچرخهاش توسط تعمیرکار درست شد)
*این مورد تقریبا نزدیک به یک جمله عامیانه در فارسیست که میگوییم: داد دوچرخهش رو درست کنن.
Se faire + infinitif
و این مورد همیشه و تنها برای موجود جاندار être animé به کار میرود.
Je me suis fait coloré les cheveux.
موهام رو رنگ کردم (یه نفر دیگه موهام رو رنگ کرده).
Laisser + infinitif
Nos parents ne nous laissent pas sortir seul.
پدر و مادرمان نمیگذارند (اجازه نمیدهند) که تنهایی بیرون برویم.
Se laisser+ infinitif
این مورد هم همیشه برای موجود جاندار être animé به کار میرود و بر روی “بیارادگی” فاعل تاکید دارد.
Je m’est laissé convaincre de ne plus poursuivre la discussion.
متقاعد شدم که دیگر بحث را ادامه ندهم.
از دست ندهید: امری کردن افعال فرانسوی
سخن پایانی
درست است که گرامر جمله مجهول و معلوم در زبان فارسی هم وجود دارد و این متقابل بودن قطعا مبحث را برای ما آسانتر میکند اما همچنان گاهی میتواند مبحثی بسیار سنگین و دشوار باشد، زیرا ساخت آن و درک کردنش در برخی از جملات کمی طول خواهد کشید؛ اما شما میتوانید با تمرین و تکرار و دیدن فیلم و سریالهای فرانسوی زبان آن را به مرور یاد بگیرید.