برای اینکه بتوانیم درست بخوانیم و صحبت کنیم، باید قواعد آوایی آن زبان را بدانیم. بیشتر کسانی که در خواندن و نوشتن مشکل دارند، از قوانین آوایی آن زبان اطلاعی ندارند. بررسی هر زبان از منظر علم آواشناسی، از آن جهت دارای اهمیت است که باعث پیشرفت زبان آموز در نوشتن و تلفظ میشود. در این مقاله در مورد علم آواشناسی و قوانین آوایی زبان فرانسه با هم یاد میگیریم.
علم آواشناسی (La phonétique)
هر صوت در طبیعت یک حس به هم پیوسته از خود به جا میگذارد که قابل تجزیه به اجزا کوچکتر نیست. انسان قادر نیست صوتهای طبیعت را عینا آنطور که تولید میشوند بازگو کند. بنابراین به ناچار آنها را به اجزای کوچکتری که در زبان خود به آن آشناست تجزیه میکند.
آواشناسی یا فونتیک (به فرانسوی: Phonétique) شاخهای از زبانشناسی است که مطالعه اصوات گفتار انسان را تشکیل میدهد و با خواص فیزیکی اصوات گفتاری (آواها) ارتباط دارد.
آوانگاری بینالمللی (IPA)
در ابتدا باید بدانیم که منظور از آوانگاری بینالمللی چیست. الفبای آوانگاری بینالمللی (به انگلیسی: International Phonetic Alphabet) یک سامانهٔ نوشتاری و آوانگاری است که برپایهٔ الفبای لاتینی ساخته شدهاست.
این سامانه بهوسیلهٔ انجمن آواشناسی بینالمللی بهعنوان یک الفبای استاندارد برای نشان دادن صداهای ایجادشده در زبانهای گوناگون طراحی شدهاست. برای ایجاد این الفبای استاندارد، از زبانشناسان، فرهنگنویسان، خوانندگان و مترجمان کمک گرفته شده است.
امروزه الفبای آوانگاری بینالمللی شامل ۱۰۷ همخوان و ۳۱ واکه میشود. ۱۹ نشان دیگر نیز برای نشان دادن کشیدگی، تکیه، نواخت و آهنگ جملات به کار میروند.
از دست ندهید: انواع افعال دوضمیره در زبان فرانسه
دستهبندی آواهای زبان
به طور کلی آواهای زبان را به دو دستهی کلی همخوان یا صامت (حرف بیصدا) و واکه یا مصوت(حرف صدادار) تقسیم میکنیم:
همخوان آوایی است که به هنگام تولید آن در نقطهای از دستگاه گفتار( بینی، گلوگاه و …) گرفتگی یا تنگی ایجاد شود.
واکه آوایی در زبان گفتاری است که مجرای صوتی در آن باز ایت و هیچ فشاری در بالای حنجره ایجاد نمیگیرد.
زبان فرانسه دارای 20 تا 22 همخوان و 16 واکه است.
حروف بیصدا در زبان فرانسه
همانطور که گفته شد، زبان فرانسه دارای 20 تا 22 حرف بیصدا است که مهمترین آنها شامل:
نکته1: دقت داشته باشید که این الفبای آوانگاری فرانسوی است و ربطی به الفبای زبان فرانسه ندارد.
نکته2: همیشه الفبای آوانگاری با حرف کوچک و داخل کروشه نوشته میشود. مثال : [z]
Exemples | Les consonnes |
Porte, apprendre | [p] |
Banc, tableau, bombe | [b] |
Temps, attendre | [t] |
Dur, adulte, fade | [d] |
Kilo | [k] |
Grand, aigre, fatigue | [g] |
Feu, affaire, chauffe | [f] |
vous, cave | [v] |
Assis, glace | [s] |
Zinc, peser, mise | [z] |
Gnaf, agneau, vigne | [ɲ] |
Rue, arrive, pour | [ʁ] |
Chat, tache | [ʃ] |
Je, agir | [ʒ] |
Huile, muet | [ɥ] |
Hier, nier | [j] |
Oui, souhaiter | [w] |
نیم-واکهها Les semi-consonnes
همخوانی که در تولید آن مجرای گفتار تنگ شود، ولی به انسداد یا سایش نینجامد و ازاین جهت در مرز میان همخوان و واکه قرار گیرد. در زبان فرانسه سه نیم-واکه وجود دارد که عبارتند از :
Exemples | Les semi-consonnes |
Hier, nier | [j] |
Huile, muet | [ɥ] |
Oui, souhaiter | [w] |
حروف صدادار در زبان فرانسه
زبان فرانسه دارای 16 واکه(حرف صدادار) است، شامل:
Exemples | Voyelles |
il, tire, pris | [i] |
unique, nul, tu | [y] |
Clé, les, chez, aller, pied, journée | [e] |
Crème, est, faite, peine | [ɛ] |
Ceux, jeûner, queue | [ø] |
Sœur, jeune | [œ] |
Petit, le | [ə] |
Pâte, glas | [ɑ] |
Ordre, porte | [ɔ] |
Eau, rose, trop | [o] |
Ouverte, pouvoir, genou | [u] |
Arbre, table, ta | [a] |
Indice, peinture, fin | [ɛ̃] |
Un, emprunter, parfum | [œ̃] |
An, prendre, temps | [ɑ̃] |
Son, nom | [ɔ̃] |
واکههای خیشومی (Les voyelles nasals)
یکی از پرچالشترین قسمت یادگیری زبان فرانسه، تلفظ واژههایی است که در آن واکههای خیشومی دارد. خیشومی واژهای فارسی به معنای (مربوط به بینی) است.اصطلاح خیشومی در شرایطی که هوا بهصورت اختصاصی و دقیق از طریق بینی بیرون نیاید، کمی میتواند گمراهکننده باشد. در اصطلاح عام، به این آواها «تودماغی» گفته میشود.
واکه های خیشومی زبان فرانسه عبارتند از :
Exemples | Les voyelles nasals |
Indice, peinture, fin | [ɛ̃] |
Un, emprunter, parfum | [œ̃] |
An, prendre, temps | [ɑ̃] |
Son, mon | [ɔ̃] |
مطالعه کنید: معرفی 20 فیلم برای تقویت زبان فرانسه
استثناء های تلفظ
در زبان فرانسه برخی اسثناء برای تلفظ واژگان وجود دارد که آنها را با هم بررسی میکنیم:
حرف e
همانطور که میدانید، در زبان فرانسه حرف e به صورت اُ تلفظ میشود. اما در برخی از موارد، به صورت اِ تلفظ میشود که برایتان لیست کردهایم:
- اگر حرف e در پسوندهای فعلی(terminaison) قراربگیرد، اِ تلفظ میشود. مثال: [manger [mɑ̃ʒe (خوردن)
- حروف accent که شامل: è، ê، é هستند، همگی اِ تلفظ میشوند.
حرف g
حرف g اگر با i،e ،y ترکیب شود، صدای ژ میدهد. و در غیر این صورت، صدای گ میدهد. مثال:[manger [mɑ̃ʒe (خوردن)
نکته: اگر حروف g یا q با u ترکیب شود، u تلفظ نمیشود.
حرف s
- اگر حرف s بین دو حرف صدادار (voyelle+s+voyelle )باشد، صدای ز میدهد. مثال: [le poison [pwazɔ̃ (زهر)
- اگر حرف s دوبار نوشته شود، به این معناست که همیشه س تلفظ میشود. مثال: [le poisson [pwasɔ̃ (ماهی)
مطلب بسیار کاربردی: 10 پادکست فرانسوی که زبان فرانسه شما را متحول میکند!
ترکیب حروف
در زبان فرانسه، حروف با هم ترکیب میشوند و صدای واحدی را تولید میکنند. برای اینکه زبانآموزان تلفظ درستی داشته باشند، باید این قوانین را بدانند. در این بخش از مقاله، لیستی از حروف و صدایی که تولید میشود را برایتان آوردهایم که باید برای تلفظ واژگان فرانسوی حتما بدانید.
- در زبان فرانسه، en, an, em, am, emp, amp به صورت تودماغی(nasal) تلفظ میشوند. مثال: [entrez [ɑ̃tʀe (وارد شوید) ، [chambre [ʃɑ̃bʀ (اتاق)
- در زبان فرانسه، in, im, un, aim, yn, ym, ein, ei به صورت تودماغی تلفظ میشود. مثال: [intime [ɛ̃tim (صمیمی) ، [incroyable [ɛ̃kʀwajabl (شگفتانگیز)، [un [œ̃ (یک)
- ترکیب oi صدای اُ اَ میدهد. مثال : [la voiture [vwatyʀ
- ترکیب a+i صدای اِ میدهد.. مانند: Aider [ede]
- ترکیب a+u یا همان au، صدای اُ کوتاه میدهد . مانند: La faute.
- هنگامیکه eau با هم بیایند، صدای اُ کشیده میدهد و برای تلفظ، باید لبها را غنچه کرد. مثال : l’eau به معنای آب
- اگر a و y با هم بیایند، صدای ِی میدهد. مثال: ayant
- ترکیب gn صدای نیی میدهد. مثال: [l’Espagne [ɛspaɲ (اسپانیا)
- ترکیب ien صدای اییَن تو دماغی میدهد. مثال: [bien [bjɛ̃ (خوب)
- ترکیب ch صدای ش میدهد.مثال: [la chaleur [ʃalœʀ (حرارت، صمیمیت)
- ترکیب p+h با شکل ph و با صدای ف می باشد. مانند: [la photo [fɔto (عکس)
- ترکیب tch صدای چ میدهد. مانند: [le match [matʃ (مسابقه)
- ترکیب ou صدای اوو میدهد. مثال: [l’ouvrage [uvʀaʒ (اثرادبی)
- ترکیب gu صدای گ میدهد. مثال: [la guitare [gitaʀ (گیتار)
- ترکیب eine صدای اِن میدهد که باید محکم تلفظ شود. مانند: [la peine [pɛn (زحمت، سختی)
- ترکیب tion صدای سیون میدهد و ن باید تودماغی تلفظ شود. مانند کلمه la collection که در زبان فارسی هم استفاده میشود و به معنای مجموعه است.
- ترکیب th صدای ت میدهد. درواقع h تلفظ نمیشود. مثال:[le thé [te (چای)
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی کامل حروف بیصدا و صدادار و ترکیب حروف پرداختیم. برای اینکه بتوانید تلفظ خوبی داشته باشید، به آهنگ و پادکست فرانسوی گوش کنید و با خودتان تکرار کنید. مطمئن باشید که نتیجه میدهد.