حالا که همه‌ی ما توانایی مهاجرت و زندگی در کشور انگلیسی زبان و قرار گرفتن در یک محیط زبانی برای یادگرفتن سریع‌تر زبان انگلیسی را نداریم یا نمی‌توانیم پارتنر زبانی برای بهترشدن زبان انگلیسی‌مان پیدا کنیم، چه باید بکنیم؟ چگونه خودمان را در موقعیت‌های زبانی متفاوت قراردهیم؟
راه‌های دیگری هم هستند که فرآیند آموزش زبان انگلیسی را برایمان باحال‌تر و سریع‌ترمی‌کنند و حتی باعث می‌شوند که یادگیری زبان دوم مانند یادگیری زبان اول یا مادری‌مان به صورت ناخودآگاه اتفاق بیفتد. حالا اگر بپرسید آن راه چیست آن راه تقویت مهارت خواندن و مطالعه است که به آن گسترده‌خوانی و درانگلیسی به آن extensive reading گفته می‌شود.
در این سری از مقالات رایگان سایت آکادمی روان می‌خواهیم در مورد گسترده‌خوانی و اثرات مثبت آن در یادگیری زبان انگلیسی صحبت کنیم پس تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.
گسترده‌خوانی چیست؟
شاید اولین چیزی که از کلمه‌ی reading به ذهن زبان‌آموزان و خیلی از ماها می‌آید، این است که معلم یا استاد همین‌طور که در طول کلاس درس راه می‌رود، پاراگراف کوتاهی را برای زبان‌آموزان می‌خواند و سپس نکات مهم گرامری، معنای لغات جدید و نکات مفهومی را به زبان‌آموزان توضیح می‌دهد و در آخر از آن‌ها می‌خواهد که سوالات مربوط به بخش comprehension (که بیشتر برای مطمئن شدن از فهمیدن متن توسط زبان‌آموزان است) را جواب بدهند.
این روش که روش تدریس خیلی از معلمان و اساتید برای آموزش متن و ریدینگ به زبان انگلیسی است، فشرده‌خوانی یا intensive reading نام دارد. در این روش اصولا تمرکز اصلی به جای فقط خواندن متن، روی یادگیری گرامر زبان انگلیسی، لغات و اصطلاحات آن است؛ پس نباید این روش را با گسترده‌خوانی یا extensive reading اشتباه گرفت.
مطلب مرتبط: 9 نکته کاربردی تندخوانی در انگلیسی
گسترده‌خوانی به زبان ساده همان خواندن هر چندتا کتاب، مجله، وب‌سایت، داستان کوتاه و متن‌های مختلف کوتاه و بلند است که صرفا برای لذت بردن و خواندن انجام می‌شود.
در این روش دیگر مدام درگیر گرامر و استفاده از دیکشنری نیستید و بیشتر از خواندن و مطالب لذت می‌برید چون مشغول خواندن مطلبی آسان و موردعلاقه خود هستید و نه آن‌که استاد یا معلمتان برایتان تعیین کرده‌است.
گسترده‌خوانی در زبان انگلیسی نه تنها باعث پیشرفت مهارت ریدینگ و فهمیدن بلکه باعث پیشرفت مهارت گفتاری (speaking) شما از طریق یادگرفتن کلمات جدید و نحوه استفاده آن‌ها در جمله نیز می‌شود؛ اما باید جنبه‌های زیر را رعایت کنید.
- مطالبی که انتخاب می‌کنید باید ساده و روان باشند.
لطفا همان اول بسم الله نروید سراغ رمان‌های بلند و دشوار! مطلبی را انتخاب کنید که حداقل 90 درصد آن را متوجه شوید و تنها 10 درصد آن دارای کلمات جدید برای شما باشد؛ درغیراین صورت ذهنتان با اطلاعات جدید و ناشناخته زیادی روبه رو می‌شود و مدام در پی پیداکردن معنای آن‌هاست و توجه شما را از ادامه متن بازمی‌دارد.
اگر در هر خطی که می‌خوانید با یک کلمه جدید روبه‌رو شوید مسلما آن مطلب برای شما زیادی سخت است یا برعکس اگر در کل متن هیچ کلمه جدیدی برای شما نباشد آن مطلب بیش‌ازحد برای شما آسان است و هر دو صورت برای شما مناسب نیست.
این قانون را به یاد داشته باشید که مطلبی که انتخاب می‌کنید باید حداقل در هر پنج خط یک کلمه‌ی جدید و ناشناخته برای شما داشته باشد, در این صورت این متن برایتان مناسب است و ذهنتان ناخودآگاه معنای کلمه‌ی جدید را متناسب با متن حدس می‌زند و آن را به چیزی ربط می‌دهد. با یک سنگ دونشان زده‌اید! هم از متن لذت برده‌اید و هم بدون آن‌که متوجه شوید مطلب جدیدی یادگرفته‌اید.
از دست ندهید: چگونه کلمات انگلیسی را به خاطر بسپاریم؟
- مطلبی که انتخاب می‌کنید باید برایتان جذاب باشد.
سال‌ها پیش به درخواست پدرو مادرم مشغول یادگیری ویولن بودم و استاد خوبی هم داشتم اما فقط آن را هنگامی که کلاس داشتم تمرین می‌کردم، نه بیشتر و نه کمتر. در عوض عاشق پیانو و پیانوزدن بودم و حتی هنگام فکرکردن به آن و گوش دادن به موسیقی تک‌نوازی پیانو, گذشت زمان را حس نمی‌کردم. نکته همینجاست عزیزان! تا علاقه و جذابیت نباشد مهم نیست چه کاری انجام می‌هید یا چه جیزی یادمی‌گیرید.
پس مطلبی را انتخاب کنید که برایتان جذابیت داشته باشد و پس از مدتی حوصله‌تان را سر نبرد. ژانر و نوع داستان موردعلاقه‌ی خود را بدانید و مطابق با آن انتخاب کنید.
پیشنهاد! حتی گاهی‌اوقات می‌توانید خواندن را با یکی ازعادت‌های همیشگی و دوستداشتنی‌تان همراه کنید. به عنوان مثال اگر عادت دارید هر روز یک بستنی بخورید، بستنی را هنگام خواندن مطلب موردعلاقه‌تان بخورید یا اگرعادت دارید هر روز روی تردمیل بدوید، کتاب یا مجله‌ی موردعلاقه خودرا روبه‌رویتان گذاشته و آن را بخوانید.
مطالعه کنید: تقویت 100% ریدینگ با کتاب داستان انگلیسی
- به صورت مستمر و زیاد بخوانید.
از قدیم گفتند “کار را آن کرد که تمام کرد”؛ پس اگر خواندن مطالب موردعلاقه و جذاب را برای لذت‌بردن و یادگرفتن زبان انگلیسی شروع کردید نصفه راه رها نکنید و ادامه دهید.
روزانه ساعت خاصی را به این کار اختصاص دهید یا برای تشویق خودتان بعد از خواندن و مطالعه کردن، به خودتان جایزه بدهید. سعی کنید روزانه حداقل یک صفحه (بسته به علاقه‌تان می‌توانید تعداد صفحه را تغیر دهید) مطالعه داشته باشید.
پیشنهاد! می‌توانید در گروه‌های مختلف کتاب‌خوانی (گروهی که قرار است کتاب یا مطلب موردعلاقه‌تان را با هم بخوانند) عضو شوید و این کار را به صورت گروهی انجام دهید. این کار باعث می‌شود تا احساس تنهایی نکنید و بیشتر به خواندن ترغیب شوید.
حتی می‌توانید نکاتی که پس از خواندن در ذهنتان باقی مانده را برای دوستانتان تعریف کنید. در این صورت ناخودآگاه باعث تقویت مهارت گفتاری خود نیز شده‌اید.
- به هیچ عنوان نت برداری نکنید.
هدف اصلی گسترده‌خوانی همان لذت بردن و یادگیری زبان انگلیسی به صورت ناخودآگاه است، پس هنگام خواندن، معنای کلمات جدید را سرچ نکنید و چک‌لیستی از کلمات درست نکنید و سعی کنید معنای آن‌ها را از طریق متن (context) حدس بزنید.
از دست ندهید: 8 تکنیک طلایی درک مطلب برای تقویت ریدینگ
گسترده‌خوانی در زبان انگلیسی مانند دویدن است!
من اعتقاد دارم که مهارت reading یا خواندن مانند دویدن است؛ چون دویدن در ابتدا برای کسی که هرگز مسافتی را ندویده است کار آسانی نیست. وقتی آن را شروع می‌کنید هنگام دویدن احساس درد می‌کنید و زود خسته می‌شوید اما هرچه بیشتر می‌دوید، ماهیچه‌هایتان بیشتر به دویدن عادت می‌کنند و دیگر دویدن آن‌طور که برایتان سخت بوده نخواهدبود و تبدیل به یکی از ورزش‌های موردعلاقه‌تان خواهدشد.
همین مثال درخواندن هم صدق می‌کند. شاید در ابتدا کار دشواری به نظربرسد ولی هرچه بیشتر بخوانید این کار برایتان اتوماتیک‌تر و راحت‌تر می‌شود که خود باعث می‌شود تا بیشتر از خواندن لذت ببرید و ناخودآگاه سرانه مطالعه‌تان در سال افزایش پیدا کند.
7 مزیت گسترده‌خوانی در یادگیری زبان انگلیسی
در سرتاسر دنیا تحقیقات بسیاری زیادی در مورد مزیت‌های گسترده‌خوانی (خواندن آزاد و مطالب موردعلاقه و جالب) و تاثیرات مثبت آن روی زبان‌آموزان انجام شده‌است و در اینجا 7 مورد از مهم‌ترین آن‌ها را برای شما آورده‌ایم.
- زبان‌آموزان خوانندگان و مطالعه کننده‌گان بهتری می‌شوند.
مسلما کارخوب از پُرکردن است که معادل آن در انگلیسی practice makes perfect است. زبان‌آموزان هرچه بیشتر بخوانند، در خواندن و متوجه‌شدن متن‌های مختلف مهارت بیشتری پیدا می‌کنند.
- زبان‌آموزان لغات و کلمات بیشتری را یاد می‌گیرند.
مهم‌ترین و بهترین مزیت گسترده‌خوانی را می‌توان یادگیری کلمات و لغات زیاد دانست. همانطور که می‌دانید حفظ کردن کلمات جدید در زبان انگلیسی کار راحتی نیست و بسیاری از زبان‌آموزان آن را دوست ندارند، و هم‌چنین برای یادگیری عمقی کلمات تنها یک‌بار مواجهه با آن‌ها و حفظ کردن کافی نیست. بنابر گفته یکی از اساتید دانشگاه هاروارد, (professor Catherine Snow) پروفسور کاترین اسنو:
برای یادگیری یک کلمه یا عبارت شما نیاز دارید که آن را حداقل 15 یا 20 بار در متن‌های مختلف (different contexts) ببینید در این صورت امکان یادگیری و یادآوری آن کلمه تا حدی زیادی بالا می‌رود.
در نتیجه چه کاری بهتر از extensive reading که در آن می‌توان کلمات جدید را در متن‌های مختلف دید.
- مهارت نوشتاری (writing) زبان‌آموزان پیشرفت می‌کند.
به دلیل برخورد با کلمات و ساختارهای جملات متفاوت حین مطالعه و خواندن، زبان‌آموزان هنگام نوشتن احساس راحتی و اعتمادبه‌نفس بیشتری کرده در نتیجه روان‌تر و بهتر می‌نویسند و مهارت نوشتاری یا writing آن‌ها تقویت می‌شود.
از دست ندهید: 12 روش تقویت مهارت رایتینگ انگلیسی
- گسترده‌خوانی باعث تقویت همه‌ی مهارت‌های زبانی می‌شود.
این باور اشتباهی است که خواندن و مطالعه کردن مطالب مختلف تنها باعث پیشرفت مهارت خواندن و نوشتن شما می‌شود، بلکه بنابر تحقیقات گسترده‌خوانی روی مهارت اسپیکینگ (speaking) و لیسنینگ (listening) هم تاثیر به‌سزایی دارد.
از دست ندهید: مهارت‌های چهارگانه انگلیسی
- زبان‌آموزان اشتیاق و انگیزه بیشتری برای خواندن پیدا می‌کنند.
این موضوع که زبان‌آموزان می‌توانند موضوعات، اخبار و مطالب موردعلاقه خود را بدون نیاز به واسطه (مانند اینکه کسی آن موضوع را برایشان ترجمه کند) به زبان انگلیسی بخوانند و متوجه شوند، خود به تنهایی انگیزه‌شان را برای بیشتر خواندن و دانستن افزایش می‌دهد. (مثلا می‌توانند اتفاقات و اخبار بازیکن، خواننده یا بازیگر موردعلاقه خود را در فضای مجازی و به زبان انگلیسی دنبال کنند.)
به همین دلیل است که در مبحث گسترده‌خوانی به جذابیت آن مطلب تاکید می‌شود.
مطلب مفید: آموزش زبان انگلیسی با اخبار
- زبان‌آموزان در مبحث یادگیری خودمختارتر و با استقلال‌تر می‌شوند.
زبان‌آموزان می‌توانند درهرلحظه و هرکجا مطالعه آزاد داشته باشند؛ از این رو گسترده‌خوانی و عادت‌کردن به آن باعث می‌شود تا آن‌ها بیشتر احساس استقلال و خودمختاری کنند. (برعکس زمانی که مجبورند مطلب یا درسی را بنابر گفته استاد یا معلمشان مطالعه کنند.)
- زبان‌آموزان به انسان‌های همدل‌تری تبدیل می‌شوند.
تحقیقات اجتماعی و علمی نشان می‌دهند که زبان‌آموزانی که رمان‌ها یا داستان‌های واقعی (non-fiction) و غیرواقعی (fiction) با شخصیت‌ها و روایت‌های متفاوت می‌خوانند، احساس همدلی بیشتری نسبت به انسان‌های اطراف خود دارند و از پیش‌داوری و قضاوت اتفاقات و افراد پرهیز می‌کنند.
سخن پایانی
از اینکه تا آخر این مطلب با ما همراه بودید از شما سپاس‌گزاریم و امیدواریم برایتان مفید بوده باشد. در این مطلب کوشیدیم تا مفهوم گسترده‌خوانی و نقش گسترده‌خوانی در یادگیری زبان انگلیسی را در اختیارتان قرار دهیم تا از پس در طی فرآیند آموزش زبان انگلیسی از این تکنیک استفاده کنید و از یادگیری زبان انگلیسی لذت ببرید.در صورت داشتن هرگونه سوال و نظر، آن را در قالب کامنت با ما در میان بگذارید.
برای ثبت‌نام کامل‌ترین دوره آموزش زبان انگلیسی، کلیک کنید. 
